Η περίοδος 2 με 3 μήνες μετά τον τοκετό ονομάζεται λοχεία, και εμπεριέχει μεγάλες σωματικές αλλαγές για τη γυναίκα. Αυτό την επηρεάζει ιδιαίτερα ψυχολογικά, καθώς οι ορμόνες βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα και η γυναίκα «παλεύει» με τους νέους της ρόλους.
Σε αυτήν την δύσκολη φάση,η άσκηση πολλές φορές αποδεικνύεται η καλύτερη λύση για τη λεχώνα καθώς τη βοηθά να αποκτήσει την προηγούμενη σωματική γραμμή της. Επίσης, η άσκηση την ανυψώνει ψυχολογικά όχι μόνο χάρη στην καλύτερη εικόνα σώματος που της χαρίζει αλλά και χάρη στην έκκριση ενδορφινών που θεωρούνται οι ορμόνες της «ευτυχίας» και εκκρίνονται σε μεγάλη ποσότητα κατά τη διάρκεια άσκησης.
Πιο συγκεκριμένα, από ψυχολογική χροιά είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι μετά τον τοκετό οι ορμόνες παραμένουν σε υψηλό επίπεδο με αποτέλεσμα η γυναίκα να βιώνει θλίψη. Συνήθως τα επίπεδα των ορμονών αυξομειώνονται με τέτοια ένταση που δεν καθιστά από μόνες τους τις ορμόνες ικανές για να προκαλέσουν την λεγόμενη επιλόχεια κατάθλιψη. Συντελούνται μια σειρά παραγόντων ώστε η γυναίκα να βιώσει κατάθλιψη.
Στο παρόν άρθρο δεν θα ασχοληθούμε με τους παράγοντες που συντελούν στην δημιουργία καταθλιπτικού συναισθήματος, αλλά το πώς η άσκηση, πέραν των άλλων υποβοηθητικών παραγόντων, επηρεάζει τη λεγόμενη αυτοεικόνα της λεχώνας.
Αρχικά, ας ξεκαθαρίσουμε ότι η αυτοεικόνα αφορά την αντίληψη που έχει ένας άνθρωπος για τον εαυτό του (σωματικά, επαγγελματικά, συντροφικά κτλ). Η αυτοεικόνα επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες και δεν είναι σταθερή καθ όλη τη διάρκεια της ζωής της. Σε αντίθεση με την αυτοαντίληψη, η οποία αφορά τη βάση της ψυχοσύνθεσής μας (χτίζεται σταδιακά και αλλάζει πολύ δύσκολα), η αυτοεικόνα είναι πιο ευάλωτη ψυχική ποσότητα.
Για παράδειγμα, μία γυναίκα μπορεί να έχει υψηλή αυτοαντίληψη (δίνει αξία στον εαυτό της) όμως μετά τον τοκετό να έχει χαμηλή αυτοεικόνα (να νιώθει δυσαρέσκεια από την εικόνα σώματος). Η αυτοεικόνα βελτιώνεται ρυθμίζοντας περιβαλλοντικούς και ψυχολογικούς παράγοντες.
Περιβαλλοντικός θεωρείται ο παράγων γύμναση, ξεκούραση, βελτίωση της φυσικής κατάστασης και άλλα. Ψυχολογικός παράγων θεωρείται η ψυχική ρύθμιση (αυτορύθμιση) που θα επιτρέψει στη νέα μητέρα να βιώσει τα νέα συναισθήματα της μητρότητας απαλλαγμένα από φόβους, φοβίες και άλλα.
Η γυμναστική υποβοηθά τη νέα μητέρα να χαρίσει στον εαυτό της χρόνο φροντίδας με ευεργετικά αποτελέσματα. Πέραν της ορμονικής ρύθμισης και της απώλειας βάρους, η άσκηση βοηθά τη γυναίκα να ρυθμίσει το συναίσθημά της, περνώντας χρόνο με το σώμα της.
Ανάλογα την επιλογή άσκησης, η γυναίκα βιώνει συναισθήματα που της επιτρέπουν να νιώσει πάλι άνετα με το σώμα της και τους νέους ρόλους.
Είναι σημαντικό κάθε νέα μητέρα, να «ακούσει» τις σωματικές ανάγκες της, να ξεκουράσει το σώμα και το πνεύμα της, να παραχωρήσει χρόνο στον εαυτό της τόσο μαζί όσο και χωριστά από το βρέφος ώστε να ρυθμιστούν τα συναισθήματά της.
Σε αυτή τη δύσκολη αλλά και γοητευτική πορεία της νέας γυναίκας προς τη βίωση της μητρότητας, το περιβάλλον οφείλει να της σταθεί και να της δώσει τον χρόνο που χρειάζεται για να επανέλθει τόσο ψυχικά όσο και σωματικά σε επίπεδα που θα ικανοποιούν την ίδια την μητέρα.
Της ψυχολόγου
Δημουλή Σίλειας, MSc